بررسی کیفی ادرار

دو اندام لوبیایی شکل به نام کلیه ، دو لوله به اسم میزنای ، بخش کیسه مانند مثانه و مجرای خروج ادرار کلیه از واحد های عملی به نام نفرون تشکیل شده است. سر هر نفرون تقریبا قیفی شکل بوده و کپسول بومن نامیده می شود . بعد از کپسول بومن ، لوله پیچیده نزدیک ، لوله هنله و لوله پیچیده دور قرار دارد.

انواع نفرون:

1-قشری:حدود 80 تا 85 درصد از نفرون ها را تشکیل می دهد و در خارجی ترین قسمت کورتکس قرار دارد.

2-پهلو مرکزی:بسیار دور تر از کورتکس قرار می گیرند . به واسطه قوس هنله بلند قابل تشخیص اند .در جانوران مناطق خشک بیشتر است.

مواد وارد شده از خون ترکیبی شبیه پلاسما دارد که شامل آب و همه یون ها می باشد.

تفاوت ادرار اولیه در عدم وجود سلول خونی و کمتر بودن پروتئین می باشد. در ادامه مواد مورد نیاز بدن از جمله :k+ ، Na+، آب و گلوکز و مواد درشتی مانند کراتین، H+ ،  دارو ها که در خون مانده اند به آن دفع می شوند(ترشح).

PH ادرار مساوی 7 می باشد  که به رژیم غذایی بستگی دارد مقدار آن در اثر مصرف غذاهایی مانند گوشت و شیر و تخم مرغ کم و در پی خوردن غذاهایی مانند سبزی و میوه زیاد می شود همچنین اسیدیته ادرار در پی ماندن بیش از حد ، کاهش می یابد زیرا در پی فعالیت آنزیم اوره آز  باکتری ها ، اوره تجزیه می شود و به آمونیاک تبدیل می شود و رنگ آن بی رنگ متمایل به زرد می باشد.زردی ناشی از اوروبیلین ایجاد می شود.

ادرار شامل آب ، مواد معدنی، برخی مواد آلی، اوره می  باشد

وسایل و مواد مورد نیاز برای تمام آزمایشات:

اسید نیتریک- نیترات نقره – اوره %۱ – فنول فتالین- اوره آز- بشر – چراغ الکلی- محلول آمونیاک – سود٪۱۰ – اسید پیکریک – معرف سالکوویچ

آزمایش شماره ۱

عنوان آزمایش: بررسی وجود کلرور در ادرار

روش کار

Cc۳ ادرار را در یک لوله آزمایش می ریزیم و چند قطره اسید نیتریک بدان اضافه می کنیم . بعد از آن چند قطره نیترات نقره بدان اضافه می کنیم.

نتیجه: تشکیل رسوب سفیدرنگ مربوط به Agcl (کلرید نقره) می باشد.

آزمایش شماره ۲

عنوان آزمایش: بررسی وجود اوره در ادرار

روش کار:Cc۲ اوره ٪۱ در لوله آزمایشی ریخته و ۵ قطره فنول فتالین و کمی اوره آز بدان اضافه می کنیم. (فنول فتالین در محیط قلیایی رنگقرمز بوجود می آورد).

در لوله آزمایشی دیگر Cc۲ ادرار و ۵قطره فنول فتالین و کمی اوره آز می ریزیم.

در صورت قرمز شدن لوله آزمایش نشان دهنده ی وجود اوره در ادرار می باشد.

نتیجه:اوره آز اوره را به آمونیاک تجزیه می کند که در نتیجه آن محیط قلیایی شده و فنول فتالین قرمز می شود.

آزمایش شماره ۳

عنوان آزمایش: بررسی وجود اسید اوریک در ادرار

نکته : آزمایش باید زیر هود روشن انجام گیرد.

روش کار

Cc۲ ادرار را حرارت می دهیم تا خشک شود.

۱-۲ قطره اسید نیتریک بدان اضافه می کنیم و حرارت ملایم می دهیم.

نتیجه : تشکیل رسوب قرمز رنگ نشان دهنده اسید اوریک می باشد.

در این مرحله کمی محلول آمونیاک اضافه می کنیم.

چون در اسید اوریک هسته های پورینی موجود می باشد رنگ بنفش مایل به قرمز ایجاد می شود.

آزمایش شماره۴

عنوان آزمایش: بررسی وجود کراتین در ادرار

روش کار

Cc۲ ادرار و چند قطره اسید پیکریک و چند قطره سود ٪۱۰  را در یک لوله آزمایش می ریزیم.

نتیجه : تشکیل رسوب قرمز نشان دهنده وجود کراتینین در ادرار می باشد.

آزمایش شماره ۵

عنوان آزمایش: بررسی وجود کلسیم در ادرار

روش کار

X cc ادرار را  به نسبت یک به یک با محلول سالکوویچ درون یک لوله آزمایش می ریزیم.

رسوب سفید رنگ نشان دهنده کلسیم می باشد.

با استفاده از جدول زیر مقدار کلسیم را اندازه گیری می کنیم.

آزمایش شماره ۶

عنوان آزمایش: بررسی میزان قند در ادرار

روش کار

Cc۲ بندیکت کیفی در یک لوله آزمایش ریخته و بدان cc ۵/۰ادرار اضافه می کنیم.

۳دقیقه حرار مستقیم می دهیم.

با استفاده از جدول زیر مقدار قند را اندازه گیری می کنیم.

آزمایش شماره ۷

عنوان آزمایش: بررسی میزان پروتئین در ادرار

روش کار

Cc۳ ادرار درون لوله آزمایش می ریزیم و آن را طوری روی آتش می گیریم که سطح فوقانی آن حرارت ببیند.

پیدایش کدورت یارسوب دلیلی بر وجود پروتپین می تواند باشد.

برای اطمینان چندقطره اسید استیک %۱۰ بدان اضافه می کنیم اگر رسوب ازبینرود نشان می دهد پروتپین نمی باشد.

 روش دیگر (به وسیله معرف پروتئین )

Cc۵ ادرار و ۵/۰سی سی معرف پروتئین را در یک لوله آزمایش می ریزیم و ۳۰ ثانیه داخل آب جوش قرار می دهیم.

با استفاده از جداول زیر مقدار پروتئین را اندازه گیری می کنیم.

منابع:

کتاب  فیزیولوژی در آزمایشگاه …. تالیف دکتر ابراهیم نبئی

کتاب روش های آزمایشگاه فیزیولوژی جانوری … تالیف دکتر مومنی